INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Władysław Niemirycz (Niemierzyc) h. Klamry  

 
 
Biogram został opublikowany w 1978 r. w XXIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Niemirycz (Niemierzyc) Władysław h. Klamry (1619–1653), starosta owrucki. Był synem podkomorzego kijowskiego Stefana (zob.) i Marty z Wojnarowskich, bratem Jerzego (zob.) i Stefana, woj. kijowskiego (zob.). Uczył się początkowo w Rakowie (mając za efora E. Gizeliusa), następnie zaś wyjechał na studia zagraniczne. Dn. 2 XII 1639 immatrykulował się na uniwersytecie w Lejdzie, w r.n. spotykamy go w Paryżu, gdzie zamieszkał u sympatyzującego z socynianizmem E. Merciera. Od r. 1640 był studentem uniwersytetu w Orleanie, gdzie przez członków «nacji germańskiej» (do której należeli wszyscy studenci spoza Renu) został wybrany «królem». Nie przyjął jednak tej godności, ponieważ uroczysta intronizacja miała nastąpić w kościele katolickim i była zapewne związana z ceremonią zaprzysiężenia. Powróciwszy do kraju sprowadził w r. 1644 (lub nieco wcześniej nawet) do swoich dóbr Andrzeja Wiszowatego; ku zgorszeniu współwyznawców odesłał go jednak, ponieważ ten wymawiał mu «obyczaje niezgodne z duchem chrześcijanina». Kłótliwe usposobienie N-a przejawiało się również w licznych aktach samowoli oraz zajazdach (urządzanych m. in. na majątki stryjecznego brata Aleksandra z Olewska, z którym toczył ustawiczne spory). W r. 1645 popadł w zatarg z ks. Janem Rtenko, komendarzem berdyczowskim, który go oskarżał o nawracanie na arianizm ludzi budujących tamtejszy kościół, w r. 1650 najechał klasztor prawosławny w Klińcu itp. W wyniku podziału majątku po rodzicach, dokonanego w grudniu 1648 w Toruniu, otrzymał kilka miasteczek (z Noryńskiem na czele) oraz przeszło 30 wsi. W r. 1647 został starostą owruckim, w r. 1651 wystawił poczet zbrojny do walki z Kozakami. Posłował na sejm nadzwycz. 1652 r. z Czerniechowskiego; N-a wybrano wówczas deputatem z koła poselskiego do Trybunału Radomskiego oraz do komisji skarbowej we Lwowie. Posłował także na sejm 1653 r. Zmarł N. 11 IV 1653 w Lublinie. Niesiecki pisze, iż N., choć nawrócił się przed śmiercią, to jednak – niepewny o zbawienie – poprosił swego spowiednika (M. Kisarzewskiego) o odpowiednią asekurację na piśmie. W wystawionej w kościele trumnie znaleziono jego list, potwierdzający prawdziwość tej atestacji, a wystawiony przez N-a 16 IV t.r. «in Valle poenitentiae» (ta barwna opowieść cieszyła się szerokim rozgłosem w dobie kontrreformacji).

Żonaty z Teofilą Czetwertyńską, pozostawił N. syna Jerzego oraz córkę Mariannę, która w l. 1664–8 przebywała na emigracji pod opieką stryja Stefana (zob.). Po powrocie do kraju była kolejno żoną Pawła Erazma Hulewicza, Dymitra Zabokrzyckiego (późniejszego władyki łuckiego), z którym rozwiodła się w r. 1685, i Hieronima Zawadzkiego.

 

Słown. Geogr., (Noryńsk, Owrucz, Przyborsk); Niesiecki; Uruski; – Fontinskij O., Jurij Niemirič, „Vol. Ist.-Archeol. Sbornik” T. 1: 1896 s. 12; Kot S., Jerzy Niemirycz. W 300-lecie ugody hadziackiej, Paryż 1960 s. 30–1; tenże, Polacy na studiach w Orleanie w XVI i XVII w., „Spraw. PAU” T. 25: 1920 (maj) s. 5; Tazbir J., List z zaświatów, „Mówią Wieki” 1976 nr 5; tenże, Stanisław Lubieniecki, przywódca ariańskiej emigracji, W. 1961; – Arch. Jugo-Zap. Rossii, Cz. 2 t. 4 s. 183, 188; [Maskiewicz S. i B.]. Pamiętnik…, Wr. 1961; Vol. leg., IV 363, 399; – Bibliothèque Nationale w Paryżu: rkp. Lat. 10352 t. I f. 64.

Janusz Tazbir

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.